ناوهڕۆك
زانست لە ڕوانگەی ئیسلامەوە
گرنگی بەدواداچوون بۆ زانست لە ڕوانگەی ئیسلامەوە (بە عەرەبی: اهمية بحوث عن العلوم، بە ئینگلیزی: The pursuit of science from the point of view of Islam)، گەڕان بەدوای زانستدا دەبێتە هۆی بەدەستهێنانی بەهەشت، وەک پێغەمبەری خوای گەورە سەلامی بدات و ئارامیشی پێ ببەخشێت، دەفەرموێت: (من سلك طريقًا يلتمس فيه علمًا سهَّل اللهُ له طريقًا إلى الجنةِ).
واتا: هەرکەسێک ڕێگایەک بگرێتەبەر و بەدوای زانستدا بگەڕێت، خودا ڕێگایەکی بەهەشتی بۆ ئاسان دەکات، ئەوانەی لە ئاسمان و زەویدان بانگهێشت دەکات بۆ گەڕان بەدوای زانستدا، ئەمەش لەبەرئەوەی گەڕانی مەعریفە لە پەیوەندییەکی کراوە و هەمەلایەنەدا لەگەڵ گەردوونی بەرفراواندا دەمێنێتەوە.
گرنگی بەدواداچوون بۆ زانست لەم خاڵانەوە سەرچاوە دەگرێت
- ڕێگای زانست یەکسانە بە پێگەی جیهاد لە پێناو خودادا.
- زانین خاوەنەکەی ئاشنا دەکات بە چۆنیەتی پەرستنی خودا و بەم شێوەیەش ڕووناکییەکە کە ڕێگای گەڕانەکەی ڕووناک دەکاتەوە و بەم شێوەیە ڕێگای ژیانی ئاگادار و تێڕامانە.
- زانین نەمرە و خاوەنەکەی پاسەوانی دەکرێت، بەڵام پارە نامێنێت.
- زانین لەگەڵ هەوڵدان و بەخشین زیاد دەکات.
- زانین تەنانەت دوای مردنیشی لەگەڵ خاوەنەکەیدا دەبێت.
گرنگی بەدواداچوون بۆ زانست لە ئیسلامدا
گرنگی بەدواداچوون بۆ زانست لە ئیسلامدا لەمانەی خوارەوە سەرچاوە دەگرێت:
- ئاوەدانکردنەوەی زەوی: گرنگی گەڕان بەدوای زانستدا لە ئاوەدانکردنەوەی زەویدا نوێنەرایەتی دەکرێت، کە تەنها بە زانینی زانستەکانی پیشەسازی، کشتوکاڵ، ئابووری، بازرگانی و زانستەکانی تر کە ئیرادەی میللەت و نیشتمان بەرز دەکەنەوە.
- داکۆکی کردن لە شەریعەت و عەقیدە: وەک چۆن نەتەوەی ئیسلامی پێویستی بە هەموو زانستێکە کە ئامانجی بەرگری لە شەریعەتەکەی و میتۆدەکەی بێت، جا چ لە سەردەمی ئێستادا یان لە داهاتوودا.
- بەرزکردنەوەی پێگە و بەهای خوێندکاری مەعریفە: ئەم بەهایە لە ڕێگای بەدواداچوونی زانستی بەسوودەوە زیاد دەکات، کە سوودەکەی بۆ هەموو نەتەوەی ئیسلامی بڵاودەبێتەوە.
خۆشی گەڕان بەدوای زانستدا
مەعریفە بە چێژەکەی جیا دەکرێتەوە کە یەکسان نییە بە هیچ کام لە چێژە زوو تێپەڕەکانی دونیا، وەک ئیمامی الشتیبی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرموێت: لە زانست و بەدواداچوون بەدوای زانستدا چێژێکی تایبەتی هەیە، بەدەستهێنانی وەڵامی پرسیارەکانت و زانست و زانیاری دڵ و دەروون و ڕۆح ئارام دەکات.